پیشرفت علم و فناوری های نوین، ترقی و تحولات بیشماری در تمامی ابعاد زندگی بشر به همراه داشته است. ارزیابی میزان پیشرفت­های فناورانه ضمن کمک به سازمان­ها در جهت بهبود عملکرد خود، منجر به افزایش کارایی و سودآوری آنان نیز خواهد شد.

در کنار کتاب­ها و مقالات، یکی از مهم ترین انواع تولیدات علمی که توسط دانشگاه­ها و مراکز پژوهشی منتشر می­شوند، پروانه­ های ثبت اختراع (پتنت ­ها) هستند که به نوعی می­توانند نشان ­دهنده­ ی میزان اثربخشی هزینه ­های صرف شده در تحقیق و توسعه باشند. مرور و بررسی پروانه­ های ثبت اختراع (پتنت­ ها) از رایج ­ترین روش­هایی است که به ­منظور ارزیابی فعالیت­های فناورانه مورد استفاده قرار می­ گیرد. حفاظت از مالکیت معنوی آثار، ارتقاء شهرت و رتبه­ ی دانشگاه ­ها در نظام های رتبه ­بندی و کمک به بهبود ارتباط دانشگاه­ها با صنعت از دیگر کارکردهای پروانه­ های ثبت اختراع به شمار می­ آید.

در این راستا، مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) به رتبه بندی دانشگاه­ های دارای پروانه ­های ثبت اختراع در سطح بین­ المللی در بازه زمانی سال­های 2018-2020 پرداخته است. شایان ذکر است از میان 75 دانشگاه جامع، تنها 24 دانشگاه موفق به ثبت اختراع بین ­المللی مجموعاً به تعداد 95 پروانه شده­ اند. دانشگاه تهران با 33 مورد پتنت و  با اختلاف قابل توجهی نسبت به سایرین در رتبه نخست قرار گرفته است.

پس از آن دانشگاه تربیت مدرس با 8 مورد و دانشگاه فردوسی مشهد با 7 مورد به ترتیب جایگاه دوم و سوم را به خود اختصاص داده­ اند. در این میان دانشگاه خلیج فارس، با ثبت 4 پروانه در سال­های 2019-2020، با پیشرفت چشمگیر در این زمینه، نائل به کسب رتبه 6 در میان دانشگاه ­های جامع کشور شده است.

همچنین، نظام رتبه بندی ISC به رتبه ­بندی دانشگاه­های کشور از نظر تعداد اختراعات ملی ثبت شده در بازه زمانی سال­های 1397-1399 نیز پرداخته است. بر این اساس، از میان 75 دانشگاه جامع، 56 دانشگاه موفق به ثبت اختراع در سطح ملی شده ­اند. دانشگاه فردوسی مشهد (104 پتنت)، دانشگاه سمنان (75 پتنت) و دانشگاه شیراز (53 پتنت) در رتبه­ های اول تا سوم جای گرفته ­اند. دانشگاه خلیج فارس نیز با ثبت 13 اختراع ملی در جایگاه هجدهم کشور قرار دارد.